بازیافت پلاستیک از ضایعات الکترونیکی

ضایعات الکترونیکی میتواند حاوی مقادیر قابل توجهی مواد پلاستیکی باشد

انسان به عنوان یک موجود زنده روز به روز در حال پیشرفت است. این توسعه گاه در نتیجه انباشت و عدم بازیافت پلاستیک، بی توجهی مردم به محیط زیست و بی توجهی به اهمیت آن مشکلاتی را ایجاد می کند. با توجه به منابع محدود کره زمین و استفاده روزافزون توسط انسان، موضوع بازیافت بسیار مهم است. از سوی دیگر، تحمیل حجم زیادی از زباله و ضایعات به طبیعت موجب آسیب و آلودگی محیط زیست آن می شود.

از جمله مهم ترین زباله ها می توان به زباله های برقی و ضایعات الکترونیکی اشاره کرد که به دلیل مواد خاصی که در آنها استفاده می شود، خطرناکتر از سایر زباله ها هستند. این مواد هم برای محیط زیست و هم برای انسان خطرناک هستند. و متاسفانه نکته منفی در این زمینه این است که با توجه به پیشرفت تکنولوژی روز به روز ابزارهای الکترونیکی بیشتری تولید، مصرف و از چرخه استفاده حذف می شوند و این یعنی ضایعات الکترونیکی بیشتر…

عمر کوتاه این تجهیزات و مصرف گرایی انسان را نیز به این مشکلات اضافه کنید… در این میان، فرآیندی به نام بازیافت گاهی می تواند این آسیب را تا حد زیادی کاهش دهد. بنابراین مواد مضر پس از یک بار استفاده مجددا استفاده می شوند یا وارد چرخه بازیافت می شوند یا به روش های کاملا اصولی دور ریخته می شوند. این بازیافت علاوه بر کاهش آلودگی، مزایای دیگری نیز دارد. از جمله کاهش استفاده از منابع کره زمین و جلوگیری از هدر رفتن سرمایه به نام: طلای کثیف!!

علاوه بر این، اگر این اقلام به صورت مسئولانه و دوستدار محیط زیست دفع شوند، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می کنند. دستگاه های الکترونیکی، باتری، تجهیزات صوتی و تصویری، تلفن همراه و غیره. حاوی سرب بوده و ورود آنها به طبیعت باعث آسیب به خاک و آب های زیرزمینی شده و آنها را سمی می کند، این آسیب به راحتی قابل جبران نیست. کشورهای درحال پیشرفت و پیشرفته معمولاً به دلیل قوانین زیست محیطی و گرانی نیروی کار، وسایل الکترونیکی را بازیافت نمی کنند و به عنوان ضایعات صادراتی به کشورهای کمتر توسعه یافته مانند چین، هند و … ارسال می کنند. لازم به ذکر است که آمریکا و کشورهای اروپایی بیشترین میزان تولید زباله الکترونیکی را در جهان دارند که اغلب این زباله ها را به کشورهایی مانند چین، هند، نیجریه و پاکستان صادر می کنند.

خطرات زباله های الکترونیکی و عدم بازیافت پلاستیک چیست؟

بازیافت این زباله ها اصولی دارد که در صورت عدم رعایت آن آسیب های زیادی به محیط زیست وارد می شود
هر باتری موبایل حاوی مقدار بسیار خطرناکی کادمیوم است که به تنهایی می تواند چند صد متر مکعب آب را آلوده کند.
فلزات سنگین و سمی جزء لاینفک برخی تاسیسات و در نتیجه ضایعات هستند.
برخی از قسمت ها حاوی جیوه هستند که ترشح آن ماهیتی بسیار سمی و خطرناک دارد مثلاً نور ماه
از سرب در لحیم کاری بردهای الکترونیکی استفاده می شود. این لحیم ها معمولا قابل بازیافت هستند
بسیاری از اجزای کامپیوتر الکترومغناطیسی هستند و اگر به درستی دفع نشوند، تشعشعاتی که از خود ساطع می کنند. این اشعه ها برای سلامتی انسان بسیار مضر هستند. مانند کاری که دستگاه های مایکروویو انجام می دهند و با تولید تشعشعات خطرناک برای سلامت انسان، غذا را گرم می کنند.

وضعیت بازیافت پلاستیک و ضایعات الکترونیکی در ایران

در حال حاضر سخت گیری و قوانین سختگیرانه ای در این زمینه وجود ندارد و این معضل بزرگ جزو اولویت های دولت ها و ادارات نیست. و این اجازه نمی دهد روند بازیافت تسهیل شود. از سوی دیگر، به دلیل آگاهی کم مردم و عدم فرهنگ سازی در این زمینه، بسیاری از افراد زباله های الکترونیکی خود مانند باتری، چراغ قوه، لامپ و … را دور می ریزند. در کنار زباله های معمولی که کار را دشوار و حتی غیرممکن می کند بازیافت در ایران به صورت ایزوله توسط کارخانه ها و کارگاه هایی انجام می شود که ارتباط خاصی با یکدیگر ندارند و به صورت جامع و یکپارچه کار نمی کنند. البته این کار هم بسیار پردرآمد است و صاحبان این بنگاه ها خواسته یا ناخواسته کمک زیادی به حفظ محیط زیست می کنند.

مزایای بازیافت این زباله ها

بازیافت زباله به معنای استفاده مجدد از فلزات موجود در آن است و نیاز ما به استخراج بیشتر فلزات و مصرف منابع را کاهش می دهد. این باعث حفظ منابع زمین و جلوگیری از هدر رفتن آنها می شود.
در بسیاری از تجهیزات الکترونیکی از مواد با ارزشی مانند طلا، نقره، پلاتین و … استفاده می شود که در صورت بازیافت، سود مالی خوبی برای بازیافت کننده به همراه دارد.
بسیاری از مواد موجود در زباله ها قابل بازیافت هستند و می توانند به چرخه تولید بازگردانده شوند، از پلاستیک های معمولی گرفته تا طلا و نقره و حتی لحیم کاری…
فلزات گرانبها مانند طلا و نقره در اکثر بردهای الکترونیکی بخصوص بردهای موبایل و بردهای مخابراتی و کامپیوتری استفاده می شود.
فلزات غیرآهنی به کار رفته در این نوع ضایعات نیز منبع بسیار خوبی برای بازیافت هستند، به عنوان مثال مس و طلا و نقره!
می توان گفت از یک تن ضایعات تلفن همراه 150 تا 300 گرم طلا به دست می آید که حدود 7 تا 10 برابر طلای استخراج شده از یک معدن است. علاوه بر این، از این روش حدود 100 کیلوگرم مس و سه کیلوگرم نقره حاصل می شود که رقم بسیار قابل توجهی است.

کنوانسیون بازل چیست؟

با توجه به تدوین قوانین زیست محیطی در کشورهای پیشرفته برای محدود کردن پسماندهای خطرناک، دفع این پسماندها دشوارتر شد و در نهایت با توجه به نگرانی های بین المللی دولت ها، ملت ها و فعالان محیط زیست در 31 اسفند 1368 به منظور کنترل زباله های خطرناک انتقال زباله های خطرناک بین کشورهای مختلف و دفع آن اصولاً توسط کشورهای عضو برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) تصویب شد و در تاریخ 5 می 1992 لازم الاجرا شد. ایران نیز در سال 1371 به عضویت کنوانسیون بازل درآمد (تصویب شورای اسلامی). هدف از این کنوانسیون ایجاد مدیریت جامع و یکپارچه پسماندهای تولیدی بود. کنوانسیون بازل شامل 29 ماده و 9 پیوست است. بر اساس این کنوانسیون، کشورهای امضاکننده، کلیه انتقالات فرامرزی پسماندهای خطرناک مشمول مفاد کنوانسیون بازل، تنها بین کشورهای عضو و بر اساس مفاد آن و تنها در صورت وجود مدیریت زیست محیطی مناسب در کشور مقصد (گیرنده زباله مشخص) امکان پذیر است. قابل قبول است.

راه حل مدیریت زباله اروپا چیست؟

اروپا قوانینی را تصویب کرده است که تولیدکنندگان را ملزم می کند تا محصولات خود را زمانی که مصرف کنندگان دور می اندازند پس بگیرند.

با سپردن زباله ها و ضایعات الکترونیک خود به حامی بازیافت هم در حفظ محیط زیست خود شریک باشد و هم سود خوبی به جیب بزنید!